Advocaat-Generaal (AG) Ruth de Bock heeft een advies uitgebracht aan de Hoge Raad der Nederlanden over hoe historische online kansspelcontracten behandeld moeten worden in civiele geschillen. De kwestie betreft overeenkomsten die werden gesloten voordat de Wet kansspelen op afstand in werking trad in oktober 2021, toen nationale online licenties en formeel toezicht voor het eerst werden ingevoerd.
Vóór 2021 bedienden digitale aanbieders Nederlandse gebruikers zonder lokale vergunning, omdat er geen effectieve vergunningsroute beschikbaar was. Rechtbanken zagen later meerdere zaken waarin spelers probeerden historische verliezen terug te vorderen, met het argument dat contracten gesloten zonder Nederlandse vergunning wettelijk nietig waren. Verschillende lagere rechtbanken wezen tegenstrijdige vonnissen, wat de langetermijninterpretatie onzeker maakte. Het AG-advies is bedoeld om een consistente aanpak te bewerkstelligen voor deze historische geschillen.
Interpretatie van Contractgeldigheid
De Advocaat-Generaal adviseert dat contracten overeengekomen vóór het vergunningsstelsel niet automatisch ongeldig mogen worden verklaard enkel en alleen omdat een vergunning op dat moment ontbrak. Onder het Nederlands burgerlijk recht blijven wederzijdse instemming en vrijwillige deelname sleutelelementen bij het bepalen van de uitvoering van een contract. Een overtreding van de vergunning kan aanleiding geven tot administratieve of regelgevende bezwaren, maar het beslecht op zichzelf de civielrechtelijke gevolgen van een overeenkomst niet.
Spelers volgen vaak platforms voor gemak, zoals het kiezen van een creditcard casino voor onmiddellijke stortingen en snelle toegang tot het spel. Aangezien deze gebruikers vrijwillig platforms selecteerden die specifieke functies en betalingsflexibiliteit boden, erkent het standpunt van de AG dat vrijwillige deelname en de kennis van de speler van de dienst relevante factoren blijven bij de beoordeling van de geldigheid van de historische contracten.
Invloed op Lopende Geschillen
Het AG-advies kan van invloed zijn op huidige en toekomstige rechtszaken met betrekking tot verliezen die zijn opgelopen vóór 2021. Veel eisers voerden aanvankelijk aan dat contracten zonder vergunning geen afdwingbare basis hadden, wat zou moeten leiden tot terugbetalingen. Als rechtbanken het standpunt van de AG overnemen, zullen juridische argumenten waarschijnlijk moeten ingaan op hoe het contract werd gecommuniceerd, of de speler de voorwaarden begreep, en of de aanbieder diensten op een transparante manier leverde.
Een uniforme interpretatie zou inconsistente uitspraken tussen arrondissementsrechtbanken verminderen. Aanbieders zouden duidelijkere verwachtingen krijgen bij het afhandelen van oudere geschillen, en eisers zouden beter gepositioneerd zijn om te beoordelen of een zaak afhangt van de uitvoering van het contract in plaats van het enkele punt van vergunningverlening.
Regelgevende en Juridische Context
De Wet kansspelen op afstand creëerde vanaf oktober 2021 een nationaal vergunningsstelsel, formeel toezicht door de Nederlandse Kansspelautoriteit, consumentenverificatiemechanismen en rapportageverplichtingen voor aanbieders. De geschillen die worden beoordeeld, hebben betrekking op een periode waarin er geen digitaal vergunningskanaal bestond. Het AG-advies merkt op dat moderne vergunningsregels niet automatisch overeenkomsten kunnen herschrijven die werden gesloten voordat het kader werd geïmplementeerd.
Elders in Europa hebben verschillende landen andere conclusies getrokken. Rechtbanken in Duitsland en Oostenrijk hebben sneller onvergunde kansspelcontracten nietig verklaard en terugbetalingen toegekend. De Nederlandse interpretatie kan daardoor afwijken, door prioriteit te geven aan beginselen van burgerlijk contractenrecht en analyse per geval boven automatische nietigverklaring.
Volgende Stappen
De Hoge Raad zal het advies van de AG beoordelen voordat een definitieve uitspraak wordt gedaan. Hoewel de Raad niet verplicht is het advies te volgen, zijn dergelijke aanbevelingen doorgaans invloedrijk in Nederlandse civiele zaken. De uitspraak zal naar verwachting een consistent referentiepunt bieden voor historische online kansspelgeschillen, waardoor partijen en rechtbanken een gestructureerde juridische norm krijgen voor het evalueren van soortgelijke claims.
